Sau hơn 15 năm khởi nghiệp chính xác là từ con số 0 và vô số lần “vác mặt dầy” đi vay tiền của bạn bè vốn cũng chỉ vừa ra trường và đi làm công với tiền lương ít ỏi (thậm chí còn phải mượn xe máy của bạn để gửi vào cửa hàng cầm đồ), những gì tôi cùng đội ngũ nhân sự gần 130 người có được ngày hôm nay có thể nói là vượt quá trông đợi trong những lúc lạc quan nhất. Một hệ sinh thái giao nhận – phân phối đã được xây dựng và vận hành tương đối trơn tru, giá trị doanh nghiệp cũng đã được tính bằng đơn vị hàng chục tỷ đồng.

Tháng trước Tết, nhìn vào bảng lương kinh doanh của nhân viên, thấy có người đạt thu nhập gần 100 triệu đồng, thành thật mà nói, trong niềm vui lớn là doanh số của công ty tăng mạnh, tôi còn hình dung ra niềm vui của cá nhân bạn sales kia, khi nhận được tin nhắn đổ lương về tài khoản. Lại nói về quá khứ, con số bạn ấy nhận còn hơn cả giấc mơ của tôi (về thu nhập) trong lúc vừa ra trường và còn băn khoăn giữa hai lựa chọn: đi làm công, hay khởi nghiệp.

Mà cho đến bây giờ, thực tế tôi cũng không mấy khi chi tiêu cá nhân vượt quá 30 triệu đồng mỗi tháng. Tôi không ăn được nhiều vì đau dạ dày và nóng gan; tôi cũng không đổi xe nữa, vì nhận ra mình vẫn quen sử dụng chiếc xe mua từ 7 năm trước (có lẽ là do cảm giác đó là chiếc “xe lộc”); quần áo giày dép đều không phải là hàng hiệu; đến thú vui đi nhà hàng uống rượu vang cũng chỉ cố gắng được đôi ba lần mỗi tháng vì quá bận và sức khoẻ không cho phép.

Tuy nhiên, tôi sẽ không được phép cùng các anh em mang về cho công ty dưới 3 tỷ đồng mỗi tháng chỉ riêng để trả lương. Tôi cũng phải bằng mọi cách để cuối năm phải có khoản thưởng cho những nhân sự có thành tích cao, bên cạnh khoản động viên cho toàn thể nhân viên. Tôi dám nói là tôi vất vả, nhưng phải thừa nhận rằng mình chưa phải là nhà lãnh đạo giỏi khi vẫn phải quan tâm tới nhiều vấn đề tiểu tiết, đã có nhiều cố gắng hoàn thiện quy trình nhưng cũng có khi phải trực tiếp lái xe đi giao hàng cho kịp tiến độ, và quản lý thời gian kém khi ngày ngày vẫn làm việc tới 2 giờ sáng.

Thú thật, cũng đã có lúc một ý nghĩ thoảng qua đầu tôi rằng, sao không rũ bỏ tất cả để lên núi lập một cái trang trại, đào ao thả cá, chăn nuôi, sống an nhàn cho “sướng cái thằng người”. Tôi đã có đủ tiền để dưỡng già tới… 200 tuổi, lo đủ ngân sách để 3 con có thể đi du học nước ngoài và sẵn sàng lưng vốn cho chúng khởi nghiệp. Tôi cá là bất cứ anh em nào cùng ngồi với tôi ở các buổi uống vang đều từng có ý nghĩ đại loại vậy, nhưng thực tế, chúng tôi vẫn đang lăn lộn với công việc kinh doanh cho đến lúc này đây.

Tại sao vậy? Nếu là dăm ba năm trước, tôi có thể nói “cứng” rằng, đó là vì niềm đam mê kinh doanh, muốn được chứng kiến nhiều thành tựu – cái sau to lớn hơn cái trước, muốn được thấy các mục tiêu về quy mô, doanh số, giá trị trở thành hiện thực. Tất nhiên, niềm đam mê ấy vẫn chảy trong con người tôi tới nay, nhưng dần dà, tôi nhận ra rằng động lực cho đam mê ấy lại đến từ chính những điều tôi đã tạo ra. Đó là một hệ thống gần 130 con người vẫn đang làm việc, cần được trả lương thưởng đều đặn; các đối tác – nhiều người thực sự khá thân thiết và tử tế, cũng cần có bạn hàng/nhà cung cấp; các khách hàng vẫn ngày ngày tìm đến với chúng tôi. Bạn đã từng đi đầu một đoàn người chưa? Nếu những người sau lưng muốn chạy, thì bạn đi bộ thủng thẳng có được không?

Không phải là nói sáo, trong thâm tâm tôi luôn muốn mọi người cùng có lợi. Trước hết là anh em trong công ty cần có thu nhập và điều kiện làm việc tốt hơn; khách hàng cần được chăm sóc chu đáo hơn; đối tác cùng phát triển. Càng nhiều doanh nhân thành công, thì xã hội càng có nhiều việc làm, đời sống cải thiện. Bạn tôi nói, đó là suy nghĩ cho cộng đồng, làm việc tốt cho cộng đồng – tôi nghĩ chắc cũng đúng. Nhưng mà, dù chúng tôi có nghĩ vậy, thì chưa chắc mọi người đã đồng ý đâu.

Có lần, trong buổi ngồi với nhau, một ông tự dưng hỏi: “Các ông có cảm thấy cô đơn không?” Tôi suýt bật khóc. Bởi vì tôi nhớ lại mình từ thuở hàn vi tới hiện tại, những lo toan, vất vả, uẩn ức, căng thẳng, tức giận, và niềm vui chiến thắng đều ùa về, mà đa phần trong số đó, tôi trải nghiệm một mình. Nhiều người xung quanh không nhìn thấy điều đó, nói tới người làm ăn là họ gắn luôn cho cái mác mua rẻ bán đắt để thu lợi, hưởng lợi trên lưng người làm thuê, gian lận, trốn thuế,… Với riêng tôi, chưa cần xung quanh thay đổi định kiến, mà chỉ cần nhìn vào một thực tế là tôi chưa bao giờ ngừng nỗ lực để kiếm hơn 3 tỷ hằng tháng để không nợ lương anh em, để họ và gia đình không gặp bất trắc gì trong cuộc sống. Tôn trọng điều đó thôi là đủ rồi.

Tôi nhớ lại có lần mời được một chuyên gia về phát triển nguồn nhân lực đến giảng cho nhân viên công ty, anh ấy nói rằng, được công nhận và thấu cảm là một đòi hỏi cốt yếu để giữ chân nhân tài. Suy ra, tôi cho là, nếu doanh nhân cũng nhận được sự công nhận và được thấu cảm từ cộng đồng, họ sẽ nỗ lực hơn nữa để dẫn dắt đoàn người tiến lên nhanh hơn, xa hơn.

Ông Trung được đào tạo chuyên môn trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và tài chính - ngân hàng, bước vào lĩnh vực báo chí từ năm 2003. Trong vai trò là người đứng đầu tạp chí Doanh Nhân, ông cùng các cộng sự xây dựng tờ báo theo định hướng trở thành một cuốn cẩm nang về quản trị, đồng thời phát triển các mô hình báo chí đa phương tiện trên mạng.